Deprecated: Creation of dynamic property wfBrowscap::$_source_version is deprecated in /var/www/vhosts/armitafirm.com/httpdocs/wp-content/plugins/wordfence/lib/wfBrowscap.php on line 97
تصرف عدوانی – شرکت خدمات مالی و مالیاتی ، حقوقی و انفورماتیک آرمیتا
تصرف عدوانی

تصرف عدوانی

تصرف سلطه و اقتدار شخصی است که به صورت مستقیم یا واسطه با مال ارتباط دارد. در مورد تصرف عدوانی می توان گفت، زمانی اتفاق می افتد که مالی از تصرف مالک خود، بدون رضایت مالک و مجوز خارج شود. برای توضیح آن به زبان ساده تر می توان این گونه عنوان کرد که منظور از تصرف عدوانی یعنی زمانی که مالی منقول یا غیر منقول در اختیار کسی باشد و بدون رضایت مالک آن از طرف شخص دیگر تصرف شود. چنان چه این موضوع برای مالک ایجاد شود می تواند با طرح دعوی تصرف عدوانی مبنی بر اینکه مال خود توسط شخص دیگری بدون رضایت او به تصرف درآمده است درخواست خود را ارائه دهد.

ید با تصرف عدوانی ارتباط نزدیکی دارد زیرا ید عبارت است از اقتدار شخص به شئ که عرفا در استیلائ و اختیار او باشد و هر گونه تصرف و تغییری را بتواند در آن انجام دهد. قانون دادرسی مدنی انواع دعوای تصرف را بر سه نوع دعوای تصرف عدوانی، دعوای ممانعت از حق و دعوای مزاحمت بیان کرده است. در ادامه می خواهیم بیشتر با انواع و اقسام دعوی تصرف و شرایط رسیدگی به آن و شباهت و تفاوت های آن با خلع ید آشنا شویم. با کارشناسان و مشاورین مجرب و باتجربه همراه باشید تا نکات لازم را در خصوص این موضوع برای شما بیان کنند.

انواع و اقسام دعاوی تصرف عدوانی

دعاوی تصرف یکی از رایج ترین دعاوی مطرح شده در دادگاه ها است که شامل تصرف عدوانی، مزاحمت و ممانعت از حق می شود. هر یک از این دعاوی شرایط و قوانین خاص خود را دارند اما به طور کلی دارای نقاط مشترکی با یکدیگر از جمله چگونگی، مدت و مال تصرف هستند. همان طور که می دانید زمانی که شخصی بدون رضایت مالک و مستاجر، ملک یا زمین را تصرف کند به این کار تصرف عدوانی گفته می شود که براساس قانون به دو صورت تصرف عدوانی حقوقی و کیفری تقسیم می شود.

طبق قانون دادرسی تصرف عدوانی حقوقی یعنی کسی که بدون رضایت مالک، اموال غیر منقول او را که شامل مسکن، زمین و غیره می شود را تصرف و بهره برداری کند. در این صورت مالک (شاکی) می تواند با طرح دعوی تصرف عدوانی حقوقی از قانون گذار درخواست کند تا اموال تصرف شده را به او برای بهره برداری و استفاده از آن برگردانند.

ارکان دعوای تصرف عدوانی حقوقی

برای رسیدگی و دادرسی به تصرف عدوانی باید تمامی ارکان و شرایط لازم وجود داشته باشد تا به طور قانونی قابل بررسی باشد. ارکان دعوای تصرف عدوانی حقوقی شامل موارد زیر می گردد.

  • غیر منقول بودن مال: طرح دعوای تصرف عدوانی فقط برای اموال غیر منقول درخواست می شود.

  • اثبات تصرف سابق خواهان: خواهان باید ثابت کند که در مال تصرف داشته است و مردم نیز او را مالک مال بدانند و یا به صورت قانونی به اموال تصرف داشته باشد. چنان چه مال مسروقه یا غصبی باشد و برای مدتی به تصرف او باشد، نمی تواند درخواست طرح دعوای تصرف را نسبت به کسی که در حال حاضر مال او را به تصرف خود درآورده داشته باشد.

  • به اثبات رسیدن عدم سبق تصرفات خوانده: شخصی که اموال فعلی را به تصرف خود درآورده باید بدون رضایت و مجوز از متصرف قبلی این کار را انجام داده باشد و اثبات تصرف اموال غیر منقول تصرف شده توسط شخص دیگر بدون اجازه و مجوز بر عهده خواهان است.

  • غیر قانونی بودن تصرف متصرف فعلی برای مال غیر منقول: زمانی که تصرف خوانده بدون اجازه و رضایت مالک و غیر قانونی انجام گرفته شود.  ​​​​ 

مجازات های جرم تصرف عدوانی

طبق قانون مجازات اسلامی ایران زمانی که شخص اقدام به هر گونه تصرف یا ایجاد ممانعت از حق و مزاحمت در موارد بیان شده در تصرف عدوانی را داشته باشد، طبق قانون به مدت زمان مشخص حبس محکوم خواهد شد. در این شرایط دادگاه به رفع تصرف یا مزاحمت و ممانعت از حق موظف می شود. دعوای تصرف عدوانی یکی از دعاوی مالی است که خواهان باید هزینه ثبت دعاوی مالی را طبق تعرفه معین که از سوی قوه قضاییه در سال مشخص می شود ابطال کند. به دلیل شباهت های بسیار میان تصرف عدوانی با خلق ید، بهتر است قبل از هر گونه اقدام با مشاورین و کارشناسان حقوقی با تجربه ما مشورت داشته باشید تا آن ها شما را در این زمینه راهنمایی و کمک کنند.

قواعد مشترک میان انواع دعاوی تصرف

همان طور که به انواع و اقسام دعاوی تصرف اشاره داشتیم و بیان کردیم هر یک از آن ها دارای شرایط و قواعد خاص و ویژه ای هستند اما برخی از قواعد در میان دعاوی تصرف یکسان بوده و به عنوان قواعد مشترک دعاوی تصرف از آن یاد می شوند. آن ها در سه دسته چگونگی، مدت و مال تصرف شده قرار می گیرند. برای اثبات دعوی تصرف لزومی ندارد که خواهان برای دادگاه مشروع بودن تصرف سابق خود یا مالکیت تصرف سابق خود را اثبات کند. اگر خواهان بتواند ثابت کند که قبل از تصرف ملک متصرف او بوده است و خوانده به صورت غیر قانونی اقدام به تصرف مال او یا مزاحمت و ممانعت مال و حق او را داشته کافی است. دادگاه با بررسی و رسیدگی به این موضوع رای و حکم لازم را به نفع مالک صادر خواهد کرد.

در قانون جدید مدنی مدت تصرف خواهان را حذف کرده است و در حال حاضر خواهان باید تصرف سابق خود را ثابت کند. مدت تصرف آن بستگی به نظر دادگاه دارد و مدت زمان خاص برای تصرف تعیین نشده است. مال مورد تصرف باید غیر منقول باشد یعنی خانه یا زمین باشد. در صورتی برای مال غیر منقول یک یا چند نفر به صورت مشترک ادعای تصرف داشته باشند، برخی از آن ها مانع و ایجاد مزاحمت تصرف دیگران می شوند و از این رو می توان علیه آن ها دعاوی تصرف مطرح شود. نکته بسیار مهم در مورد چگونگی طرح دعوی تصرف مال غیر منقول این است که قبل از درخواست دعوی تصرف حتما با مشاورین و کارشناسان متخصص در این زمینه مشورت داشته باشید. آن ها با توجه به مشکل به وجود آمده حقوقی شما را کمک و راهنمایی خواهند کرد. ​​