مرجع رسیدگی به دعاوی کارگر و کارفرما – شرکت خدمات مالی و مالیاتی ، حقوقی و انفورماتیک آرمیتا

مرجع رسیدگی به دعاوی کارگر و کارفرما

مرجع رسیدگی به دعاوی کارگر و کارفرما کجاست؟

زمانی که روابط کاری میان کارگر و کارفرما با دلخوری یا اخراج به پایان برسد معمولا دعاوی کارگر و کارفرما مطرح می شود. طرح دعوای کارگر و کارفرما برای مطالبه حقوق ضایع شده هر یک از آن هاست که با رسیدگی مراجع مختلف می توان اختلافات ایجاد شده میان کارگر و کارفرما را حل کرد. در ادامه می خواهیم به بررسی مراجع رسیدگی به دعاوی کارگر و کارفرما، نحوه رسیدگی به اختلافات میان آن ها بپردازیم.

با توجه به شناخت کامل آن ها و تجربه شخصی می توانند بهترین راهکار را برای حل اختلاف میان کارگر و کارفرما پیشنهاد دهند. طبق قانون کارگر شخصی است که در برابر دریافت حقوق و مزایا به دستور کارفرما کار انجام می دهد. در مقابل کارفرما شخصی حقیقی یا حقوقی که کارگر به دستور و درخواست او با دریافت دستمزد کاری را انجام می دهد. چنان چه مشکلی در رابطه با روابط کاری میان کارگر و کارفرما ایجاد شود، برای رسیدگی به اختلافات مراجعی را درنظر گرفته اند. هر کدام از طرفین دعوا می توانند با مراجعه به مراجع جهت رسیدگی به حقوق از بین رفته اقدامات لازم را انجام دهد.

کدام مراجع دعاوی کارگر و کارفرما را رسیدگی می کنند؟

همان طور که در ابتدای مقاله به آن اشاره کردیم میان کارگر و کارفرما روابط و حقوق کاری برقرار است. چنان چه هر یک از آن ها حق دیگری را ضایع کند، طرف مقابل می تواند جهت تحقق حق از دست رفته خود اقدامات لازم را انجام دهد. معمولا برای رسیدگی و تصمیم در مورد دعاوی کارگر و کارفرما و اختلافات ایجاد شده میان آن ها از طریق مراجع حل اختلاف و هیئت های تشخیص رسیدگی و برطرف می شود. به طور کلی اولویت برای حل اختلاف میان کارگر و کارفرما سازش است اما در صورتی که اختلافات به وجود آمده میان کارگر و کارفرما با سازش برطرف نشود، می توان از طریق مراجع رسمی رسیدگی به اختلاف های میان کارگر و کارفرما اقدام کرد.

رای صادر شده از سوی هر یک از مراجع رسیدگی به دعاوی کارگر و کارفرما با قطعی شدن آن برای هر یک از طرفین دعاوی کارگر و کارفرما باید طبق قانون اجرا شود. هیئت های تشکیل شده برای مراجعه و رسیدگی میان اختلافات کارگر و کارفرما هیئت های تشخیص و هیئت حل اختلاف رسیدگی های لازم را به ترتیب در مراحل بدوی و تجدید نظر انجام می دهند. مراحل رسیدگی به دعاوی کارگر و کارفرما با تنظیم و تقدیم دادخواست از سوی کارگر یا کارفرما یا وکیل حقوقی هر یک از آن ها به واحد کار و امور اجتماعی محل خدمت انجام می شود. دادخواست به صورت کتبی در فرم مشخص با درج اطلاعات کامل و شرح اختلاف میان کارگر و کارفرما نوشته می شود.

بررسی اختلافات میان کارگر و کارفرما

در بررسی اختلافات میان کارگر و کارفرما آمده است که اختلاف در محیط کار به هر نوع نارضایتی از شرایط خدمت و استخدام یک کارگر یا گروهی از کارگران ایجاد می شود. نارضایتی میان کارگر و کارفرما می تواند به صورت سازش با یکدیگر برطرف شود یا در صورتی که هر یک از طرفین راضی به سازش با دیگری نباشد برای رسیدگی و بررسی باید به مراجع مربوطه ارجاع داده شود. در مرحله بدوی هیئت های تشخیص رسیدگی به اختلاف های میان کارگر و کارفرما را انجام می دهند.

اما در مرحله تجدید نظر رسیدگی به اختلافات کارگر و کارفرما بر عهده هیئت حل اختلاف است. برای رسیدگی به دعاوی کارگر و کارفرما در مراجع حل اختلاف ابتدا باید دادخواست به واحد کار و امور اجتماعی محل تقدیم گردد. واحد کار و امور اجتماعی محل همان اداره کار و امور اجتماعی است که در حوزه آخرین محل کار کارگر واقع شده است. دادخواست به اداره کار به زبان فارسی به صورت کتبی بر روی فرم مشخص نوشته می شود. تنظیم دادخواست دعاوی کارگر و کارفرما شرایط خاصی را دارد که به شرح زیر است:

مشخصات کامل خواهان، در صورتی که خواهان کارگر باشد نوع شغل و میزان سابقه کار باید در دادخواست نوشته شود.
مشخصات و محل اقامت خوانده
شرح خواسته و موضوع شکایت به صورت مجزا و کامل
تاریخ و امضاء و اثر انگشت خواهان

قیمت دادرسی برای رسیدگی به دعاوی کارگر و کارفرما در مراجع حل اختلاف هزینه ای ندارد و به صورت رایگان انجام می شود. با تنظیم و تقدیم دادخواست، زمان رسیدگی به اختلاف در روز و ساعت مشخص تعیین می شود و به هر یک از طرفین دعوا اعلام می گردد. چنان چه فرد بخواهد از وکیل حقوقی در این زمینه استفاده کند باید وکالت محضری رسمی داشته باشد تا اجازه تقدیم دادخواست و ورود به دعوای کارگر و کارفرما را داشته باشد.

دعاوی کارگر و کارفرما در هیئت تشخیص چگونه انجام می شود؟

هیئت تشخیص مرجع بدوی برای رسیدگی به اختلاف های میان کارگر و کارفرما است که طبق قانون از یک نماینده، نماینده کارگران، نماینده وزارت کار و امور اجتماعی و نماینده مدیران صنایع به انتخاب کانون انجمن صنعتی کارفرمایان تشکیل شده است. با دستور وزارت کار می توان در صورت لزوم یا برحسب نیاز از چند هیئت تشکیل در استان استفاده کند. وظایف مهم هیئت تشخیص شامل موارد زیر می شود:

وظایف رسیدگی و تصمیم گیری در مورد دعاوی کارگر و کارفرما و اختلافات میان هر یک از آن ها را به صورت جمعی یا فردی برعهده هیئت تشخیص است.
رسیدگی و تصمیم گیری در مورد اختلافات به وجود آمده ناشی از اجرای قرارداد، موافقت و پیمان گروهی و کارگاهی
رسیدگی و تصمیم گیری در مورد اختلاف و دعاوی کارآموز و کارفرما طبق مقررات و قانون کار مربوط
رسیدگی و تصمیم گیری در مورد اختلاف های ایجاد شده در مورد قراردادهای کارآموزی

طبق موارد بالا نقش و وظیفه هیئت تشخیص نوعی قضاوت و داوری میان اختلافات و دعاوی کارگر و کارفرما است. اما طبق قانون نقش هیئت تشخیص به وظایف دیگری چون سازش تبدیل خواهد شد. جلسه هیئت تشخیص با حضور نمایندگان مشخص شده در ساعت اداری در واحد کار و امور اجتماعی محل برگزار می شود. صورت جلسات در دفاتر ثبت می شود و در صورت نیاز می توانند طرفین دعوا هر یک با درخواست کتبی فتوکپی از اوراق موجود در پرونده تهیه کنند.

تشکیل هیئت حل اختلاف در دعاوی کارگر و کارفرما

طبق قانون هر یک از طرفین دعوا در دعاوی کارگر و کارفرما زمانی که به رای و نظر هیئت تشخیص اعتراضی داشته باشند می توانند اعتراض خود را در هیئت حال اختلاف مطرح کنند. به طور کلی هیئت حل اختلاف از نماینده کارگران، نماینده کارفرمایان و نماینده دولت تشکیل شده است. چنان چه تعداد پرونده های موجود بیش از حد باشد می توان چند شعبه را برای حل اختلاف و رسیدگی به اعتراض کارگر و کارفرما در نظر گرفت. جلسات حل اختلاف به صورت کتبی از کارفرما و کارگر جهت حضور و شرکت در جلسه دعوت می کند. عدم حضور هر یک از طرفین دعوا مانع از رسیدگی به پرونده نخواهد بود مگر اینکه حضور هر یک در جلسه ضروری باشد. در صورت عدم حضور هیئت حل اختلاف با تعیین وقت مجدد، زمان دیگری را برای رسیدگی به پرونده مشخص می کند. چنان چه طرفین دعوا هر یک دوباره در این جلسات حضور پیدا نکنند، با توجه به اطلاعات و اسناد و مدارک موجود در پرونده رای لازم صادر می گردد. مهلت رسیدگی به پرونده در هیئت حل اختلاف حداکثر یک ماه است و رای صادر شده از آن قطعی و لازم الاجراست و همانند رای صادر شده از سوی محاکم قضایی اعتبار دارد.

رسیدگی در مرحله تجدیدنظر چگونه انجام می شود؟

در دعاوی کارگر و کارفرما، هیئت حل اختلاف به عنوان مرجع رسیدگی به اعتراض و شکایت از آرا هیئت تشخیص می باشد. به جز موارد خاص که در قانون به صراحت مشخص شده است و در این موارد هیئت تشخیص مسئول تصمیم گیری و صدور رای قطعی در رابطه با اختلافات و دعاوی کارگر و کارفرما است. تمام مراحل مربوط به رسیدگی پرونده دعاوی کارگر و کارفرما طبق قانون و مقررات موجود از جمله طرح دادخواست، تنظیم صورتجلسه، ارجاع و کارشناسی و رای صادره همه مشابه قوانین هیئت تشخیص می باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه می توانید به آیین نامه رسیدگی و نحوه تشکیل جلسات هیئت حل اختلاف و تشخیص مراجعه نمایید و اطلاعات لازم و دقیق را در رابطه به این موضوع و هر بخش ان به دست آورید.

رسیدگی به دعاوی کارگر و کارفرما در دیوان عدالت اداری

همان طور که می دانید رای حل اختلاف در دعاوی کارگر و کارفرما قطعی است و لازم الاجراست. شخصی که به موجب رای حل اختلاف محکوم شود، یک راه اعتراض برای آن وجود دارد. تنها راه اعتراض به رای حل اختلاف مراجعه به دیوان عدالت اداری است. در دیوان عدالت اداری تنها در مورد موارد نقض قانون و قوانین و اعتراض به رای تصمیم گیری می کند. اختلافات میان کارگر و کارفرما از زمان مطرح شدن تا اجرای آن مراحل مختلف را طی می کند. در این میان ابتدا کارگر باید به اداره کار و امور اجتماعی محل کار خود مراجعه کند و دادخواست خود را تنظیم و تقدیم نماید. پس از آن پرونده دعوای کارگر و کارفرما در هیئت تشخیص مورد بررسی قرار می گیرد.

در صورت اعتراض هر یک از طرفین به رای صادر شده از سوی هیئت تشخیص، جلسه حل اختلاف میان آن ها با حضور نمایندگان خاص برگزار می شود. رای صادر شده در حل اختلاف قابل اجراست و در صورتی که رای به نفع کارگر صادر شده باشد به کارفرما ابلاغ می شود. کارفرما باید آن را اجرا کند. گاهی در این مسیر کارفرما برای پرداخت حق و حقوق کارگر روش هایی را اتخاذ می کند تا از پرداخت حقوق کارگر خودداری کند اما در این مرحله کارگر می تواند با مراجعه به مراجع قضایی نسبت به حقوق از دست رفته خود اقدامات لازم را انجام دهد.

کارگر و کارفرما چه حقوق و تکلیفی نسبت به یکدیگر دارند؟

روابط کاری میان کارگر و کارفرما آثار مختلفی دارد و هر یک از آن ها موظف به انجام تکلیف و حقوقی هستند که برای آن ها در قانون در نظر گرفته شده است. عدم رعایت تکالیف و حقوق کارگر و کارفرما اختلافی را میان آن ها ایجاد می کند که برای رسیدگی به آن باید مراحل قانونی آن سپری شود. طبق قانون و مقررات تعهدات کارگران در برابر کارفرمایان شامل مواردی چون اجرای صحیح کار، رعایت دقت و حساسیت در انجام کار، امانت داری و عدم خیانت، اجرای دستورات کارفرما، رعایت نظم و مقررات موجود در کارگاه و غیره است. قانون این تکالیف را برای کارگر مشخص کرده که باید در برابر کارفرما آن ها را انجام دهد. اما در مقابل کارفرما نیز نسبت به کارگر تعهداتی دارد که باید انجام شود و عدم انجام آن اختلافات میان آن ها ایجاد می کند.

تعهدات و تکالیف کارفرما شامل پرداخت دستمزد کارگر، رعایت شرایط کار و پرداخت سنوات، بیمه و پرداخت مطالبات کارگر در پایان کار، تامین ایمنی کارگاه، عدم تبعیض و کار اجباری و غیره است. اختلافات میان کارگر و کارفرما چنانچه در هیئت تشخیص حل نشود، پرونده برای رسیدگی و بررسی به شورای حل اختلاف فرستاده می شود. این شورا می توانند با بررسی اطلاعات موجود در پرونده رای قطعی را صادر کنند. در صورت اعتراض به رای صادر شده از سوی شورای حل اختلاف می توان به دیوان عدالت اداری مراجعه کرد و اعتراض خود را به آن ها تقدیم کرد. چنان چه هر یک از طرفین دعوا در دعاوی کارگر و کارفرما بتواند در این زمینه وکیل یا مشاور حقوقی داشته باشد، روند رسیدگی به پرونده سریع تر انجام می شود.

مشاورین حقوقی در این زمینه بهتر از افراد می توانند پیگیری پرونده را انجام دهند، چرا که خیلی بیشتر قوانین و مقررات موجود میان کارگر و کارفرما باخبر هستند. شما می توانید قبل از اقدام به طرح دادخواست، با مشاور حقوقی ما در زمینه چگونگی طرح دادخواست دعاوی کارگر و کارفرما و چگونگی پیگیری آن مشورت داشته باشید. مشاورین حقوقی با دانش و تجربه شخصی خود می توانند شما را در این زمینه کمک و راهنمایی کنند.

عدالت حساب آرمیتا