Deprecated: Creation of dynamic property wfBrowscap::$_source_version is deprecated in /var/www/vhosts/armitafirm.com/httpdocs/wp-content/plugins/wordfence/lib/wfBrowscap.php on line 97
چک بلامحل – شرکت خدمات مالی و مالیاتی ، حقوقی و انفورماتیک آرمیتا

عدالت حساب آرمیتا

چک بلامحل

چک بلامحل

هر کاری که در مخالف با نظم عمومی باشد امنیت افراد و جامعه را برهم و به خطر اندازد به عنوان جرم و عمل غیرقانونی محسوب می شود و قانون برای آن مجازاتی را در نظر می گیرد. چک بلامحل یا همان چک برگشتی یکی از این مواردی است که موجب برهم زندن نظم عمومی می گردد. زمانی که شخص اقدام به صدور چک می کند ابتدا باید بداند که قادر به پرداخت مبلغ چک در زمان مقرر می باشد یا خیر.

بسیاری از افراد بدون در نظر گرفتن این موارد اقدام به صدور چک در معاملات روزانه خود می کنند. زمانی که چک به شخص تحویل داده می شود در موعد مشخص مبلغ آن باید پرداخت شود. چنان چه شخصی اقدام به صدور چک برگشتی یا چک بلامحل کند چه مجازاتی را پیش رو خواهد داشت؟ در ادامه با کارشناسان و مشاورین حقوقی مجرب ما همراه باشید تا به بررسی این موضوع بپردازیم.

مجازات صدور چک بلامحل

طبق قانون تجارت، چک در واقع نوشته ای است که صادرکننده آن، به بانک مورد نظر دستور پرداخت مبلغی که در آن نوشته شده است را می دهد و بانک از وجوه و اعتبار صادرکننده چک که در نزد بانک قرار دارد مقدار مبلغ را به دارنده چک پرداخت می کند. چک بلا محل همان چک صادر شده از سوی شخص می باشد که در تاریخ درج شده، مبلغ نوشته شده در چک در حساب شخص نباشد. آن چیزی که قانون در مورد چک بلامحل در نظر می گیرد علاوه بر بدون وجه بودن چک مواردی چون خط خوردگی، عدم مطابقت امضاء و غیره می شود. شخصی که دارنده چک بی محل است می توان از سه طریق دعوای حقوقی، دعوای کیفری و اجرای ثبت پیگیری های لازم را برای چک انجام دهد.

از مهم ترین موضوعاتی که در مورد صدور چک بی محل معمولا مطرح می شود این است که قانون چه مجازاتی را برای افراد صادرکننده چک بی محل در نظر می گیرد. طبق قانون صدور چک بلامحل جرم محسوب می شود و برای آن شخصی که صادرکننده چک بدون تاریخ و موجودی است مجازاتی را تعیین کرده است. از مجازاتی که برای افراد صادر کننده چک بلامحل در نظر گرفته می شود می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • عدم افتتاح حساب جدید و صدور کارت بانکی

  • عدم برخورداری از هرگونه تسهیلات بانکی

  • مسدود کردن تمام وجوه حساب و کارت های بانکی صادرکننده چک

  • عدم صدور ضمانت نامه ارزی و ریالی برای صادرکننده چک

چه مواردی موجب برگشت خوردن چک می شود؟

چک از رایج ترین اسناد تجاری برای معامله پولی روزانه در کسب و کارهای مختلف می باشد که برای پرداخت وجه مورد نظر به افراد صادر می گردد. طبق قانون، صدور چک زمانی که موارد زیر را به همراه داشته باشد توسط بانک مشخص شده برگشت داده می شود.

  • در صورتی که مبلغ و پول نقد کافی در حساب صادرکننده چک وجود نداشته باشد یا زمانی که صادرکننده چک تمام یا مقداری از مبلغ موجود در حساب خود را برداشته باشد،در این صورت چک برگشت می خورد.

  • ​​ زمانی که صادرکننده چک از خالی بودن حساب خود مطلع باشد یا بعد از صدور چک حساب خود را مسدود کرده باشد، چک صادرشده برگشت می خورد.

  • زمانی که شخص خود به بانک دستور دهد که وجه مورد نظر به دارنده چک پرداخت نشود.

  • چنان چه چک صادر شده دارای خط خوردگی، عدم مطابقت امضاء و یا اختلافاتی باشد که بانک از پرداخت آن به دارنده چک خودداری کند.  ​​​​ 

چگونه می توان از صادرکننده چک بلامحل شکایت کرد؟

شکایت کیفری، از روش های رایج برای وصول چک می باشد. برای شکایت از صادرکننده چک بلا محل، شخص دارنده چک بی محل باید با در دست داشتن مدارک لازم از جمله شناسنامه و گواهی نامه عدم پرداخت چک و فتوکپی از پشت و روی چک به همراه تنظیم دادخواست شکایت و الصاق تمبر تمام مدارک را به دفتر دادسرا تحویل دهد. برای رسیدگی و بررسی کلی مدارک و درخواست شکایت، پرونده ای در دادسرا تشکیل داده می شود و پس از آن به مراجع مربوطه جهت رسیدگی به آن ارجاع داده می شود. در این میان شاکی پرونده می تواند همراه با شکایت خود، دادخواست مطالبه وجه چک و پرداخت خسارت جهت عدم پرداخت به موقع چک و سایر هزینه های مربوط به دادرسی را به مرجع ارائه دهد.  ​​ ​​ ​​ ​​​​ 

در چه صورت صادرکننده چک بلا محل تحت تعقیب کیفری قرار نمی گیرد؟

قانون برای برقراری نظم عمومی در جامعه کنونی قوانین و مقرراتی را در نظر گرفته است که طبق آن مجازاتی را برای افرادی که از آن سرپیچی داشته باشند، در نظر می گیرد. یکی از موارد مهم در حال حاضر که به عنوان جرم در جامعه شناخته می شود، صدور چک بلامحل است. چک بلامحل از طرف شخصی صادر می گردد که در حساب خود مبلغ درج شده وجود نداشته باشد یا در تاریخ مشخص شده چک حساب شخص خالی باشد. در این صورت با طرح دادخواست از طرف شاکی می توان وجه چک و خسارت ناشی از عدم پرداخت به موقع چک را از صادرکننده آن از مراجع رسیدگی و بررسی کرد. در برخی از موارد صادرکننده چک بلامحل تحت پیگرد کیفری قرار نمی گیرند. مواردی که نمی توان علیه صادرکننده چک اقدام به شکایت کیفری کرد شامل:

  • در صورتی که ثابت شود، چک صادر شده سفید امضاء است.

  • زمانی که چک برای تضمین تعهد یا معامله ای صادر شده باشد.

  • زمانی که بدون قید در متن چک به اثبات برسد که وصول چک تنها با تحقق شرط یا برای تضمین معامله ای و تعهد صادر شده است.

  • در صورتی که به اثبات برسد که چک صادر شده بدون تاریخ است یا تاریخ واقعی آن مقدم بر تاریخ نوشته شده در چک باشد.

مجازات تنها برای شخص صادرکننده چک بلامحل بوده و نه برای شخصی که ظهر نویسی کرده است. ظهرنویس به کسی گفته می شود که پشت نویسی چک را انجام داده است. پس اعمال مجازات جهت عدم وصول چک و برگشت آن تنها برای شخص صادرکننده چک می باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه بهتر است با کارشناسان حقوقی و مشاورین متخصص ما مشورت داشته باشید.